دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-نگاهی به جلوه های دراماتیک
در شاهنامه فردوسی وخمسه نظامی13777FAدکتر اسماعیل حاکمیوالامصطفی رئیسیبهانJournal Article19700101In this research, first, it has been tried to introduce a brief background of the Persian drama. Then a sort of terminology and classification concerning the word "drama" has been done.
A comparative study and a contrastive analysis of the terms epic, tragedy,
comedy, and lyric have been put forward as well. At the end, the main purpose of this research, i. e. the dramatic aspects of Shahnameh and Khamseh, has been investigated and discussed.
The story of Rostam and Esfandiyar and the sto1)' of Khosrow and Shirin have been selected and analyzed. A scientific conclusion out of the critical
analysis of these two stories on the basis of the dramatic elements and structures has been finally presented.در این مقاله نخست مقدمه ای کوتاه راجع به پیشینه نمایش در ایران آوردیم و سپس به بررسی واژه درام چه از نظر لغوی و چه از نظر اصطلاحی پرداختیم وبه تقسیم بندیهای آن که اعم از تراژدی و کمدی است اشاره کرده و راجع به هر یک از انها جداگانه بحث نمودیم . در ادامه به بحث راجع به حماسه پرداخته و وجوه اشتراک و افتراق حماسه و تراژدی را برشمردیم . پیرامون وجوه افتراق درام و تراژدی نیز بحث کردیم و در پایان راجع به غنا و ویژگی های آن سخن گفته و وجوه اشتراک و افتراق غنا ‘ حماسه و تراژدی را تبیین نمودیم . انگاه وارد مبحث اصلی مقاله شده و تحت دو عنوان((شاهنامه فردوسی و جلوه های دراماتیک )) و ((خمسه نظامی و جلوه ها ی دراماتیک )) به بحث راجع به آنها پرداختیم . برای تحلیل و بررسی عناصر دراماتیک درشاهنامه داستان رستم و اسفندیار را برگزیدیم و براساس یکی از الگوهای عناصر درامی به نقد و تحلیل آن پرداختیم . داستان خسرو و شیرین را نیز از خمسه انتخاب نموده و براساس یکی دیگر از الگوهای ساختار نمایشی آن را تحلیل نمودیم و در پایان به نتیجه گیری از دو بحث اخیر پرداختیم .دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-معرفی ترجمه و شرح نهج البلاغه
اثر علی بن حسن زواره ای (مفسر قرن دهم هجری )
همراه با شرح حال ودیگر آثار نویسنده13778FAدکتر علی محمدمؤذنیمحمدشکرائیJournal Article19700101Imam Ali 's Nahjulbalaqah is undoubtedly one of the most outstanding Islamic and literal)' texts. Hence) there are many explanations, translations)
and interpretations concerning this wonderful holy work. One of them belongs to the great Shiite scholar, i.e. Abulhasan Ali Ibn - Hasan Zavari in the tenth centul)' (A.H). He was the student of the scholars such as Korki and Fathullah Kashani. Many scholars) such as Milza Abdullah Afandi) M alekosho 'ara Bahar, Sa' id Nafisi) etc. have admired his scientific status.
In this paper, as an extract from the researcher's Ph.D. dissertation) it has been tried to edit this translation and explanation of Nahjulbalaghah. In this process) the researcher has referred to five valid texts and references being present in four significant libraries in Iran.چنانچه در متن مقاله آمده نظر به اهمیت کتاب نهج البلاغه از دیر باز شروح و ترجمه ها ی متعددی بر این کتاب بلند مرتبه پذیرفته است . ابوالحسن علی بن حسن زواری عالم بزرگ تشیع نیز در کنار تفسیر معروف خود موسوم به تریجمه الخواص و آثار متعدد راجع به حدیث و قصص انبیاء اقدامی به ترجمه و شرح نهج البلاغه نموده است. زواره ای ازدانشمندان نامی قرن دهم درعهد شاه اسماعیل صفوی و فرزندش شاه طهماسب است. وی شاگرد محقق کرکی و استاد ملا فتح الله کاشانی است . کسانی چون میرزا عبدالله افندی در ریاض العلما ‘ مرحوم ملک الشعرا بهار بهار در سبک شناسی ‘ استاد سعید نفیسی د رتاریخ نظم و نثر در ایران مقام علمی او راستوده اند واز او به بزرگی یاد کرده اند . نگارنده که درصدد برآمده جهت رساله دکتری به تصحیح ترجمه و شرح نهج البلاغه از این نویسنده اقدام نماید در این راستا کوشش بر آن بوده که از پنج نسخه خطی معتبر که از کتابخانه های مجلس شورای اسلام (دو نسخه)‘مرکزی دانشگاه تهران‘ مدرسه مروی و کتابخانه آیت الله مرعشی فراهم شده جهت تصحیح استفاده شود . تا چه قبول افتد و که در نظر آید .دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-نگاهی به بسامد اوزان عروضی در دیوان حافظ13779FAعبدالرضاسیفشهرزادشیداJournal Article19700101The metres of a poem is like a form that a poet gives it soul and life.. and wear it a cloth of word. So it would be Possible that a unique metres in two Poet9S book with different Styles and taest looks different.Because of a limitation in poetic metres we can more understand the power of great poets like Hafez in this article we will talk about Some subjects of Hafez poem music:
One of the notable properties of Hafez poems is the music of his poems and their metres that makes his poems to be different from others whitch is the secret of his charmer poems.
Another subject that we are going to talk about is the most abundant metres in his poem book and the study of poems and their metres and comparison between Hafezs poems and other poems of other.
Great poets that have the same metres.وزن شعر به منزله قالبی است ‘ که شاعر خلاق برآن ‘ روح می دمدو با سلیقه خود بر اندامش جامه لفظ می پوشاند. از این جهت چه بسا یک وزن واحد در دیوان دوشاعر- با سبکها و سلیقه های مختلف- به ظاهر متفاوت به نظر آید.
با توجه به محدود بودن وزن های عروضی ‘ به توانایی شاعران بزرگی چون حافظ که در حقیقت بحری را در کوزه ای جای داده اند بیشتر می توان پی برد.
در این مقاله به چند موضوع در مورد موسیقی شعر حافظ پرداخته می شود:
یکی ویژگی های برجسته شعر حافظ از لحاظ اوزان و موسیقی شعر و آنچه شعر اورا از دیگران متمایز می سازد و راز دلنشینی غزلیات او.
و دیگر اوزانی که به ترتیب بیشترین بسامد را در دیوان او دارند وبررسی اشعار و وزن آنها ‘ و نیز مقایسه کلی آنها با برخی اشعار معروف شعرای نامدار که در همان اوزان سروده شده است .دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-انجمن های ادبی از آغاز شعر فارسی دری تا
سال 1335 ه13780FAدکتر عباس کیمنشJournal Article19700101In this research, it has been tlied to investigate the first establishment of the Iranian literary societies up to 1335 (A.H.). The first fomwtion of these societies was done in the royal courts.
Although the Iranian poets have eulogized the monarchs, they have played an important part in surviving the Persian language and culture.
These literary societies have been held in the authors' houses and in the
traditional coffee shops as well.نگارنده برآن است که چگونگی تشکیل انجمن های ادبی را در ایران ازآغاز شعر فارسی دری در باز جستی هرچند کوتاه درقلم آرد و بدین نکته اشارت کند که نخستین تشکل انجمن های ادبی در دربارهای سلاطین فرصت ظهور یافته است و شاعران اگر چه در مواردی در مدح سلاطین راه مبالغه پیموده اند ولیکن نقش حساس آنان را در نگاه داشت زبان فارسی و استقلال ملی و مذهبی نادیده نتوان گرفت .
افزون بردربارهای سلاطین و رجال سیاسی ‘ این انجمن ها در منازل ادبا و شاعران و در قرون متأخر در قهوه خانه ها تشکیل می شده است .دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-باز اسپید13781FAدکتر احمداحمدیJournal Article19700101One of the ways to recognIze a person's viewpoint is to survey his attitudes toward massive fIgures. The researcher has studied M owlawi ' s viewpoint concerning Muawiyah and compared it with the Qur' anic and Hadith Knowledge before. In this research it has been tried to compare and measure this viewpoint with certain historical realities.
At the end, he has attempted to analyze and Cliticize this point of view.یکی از راههای شناخت دیدگاه افراد ‘ بررسی نگاه آنان به شخصیتهای مشهور تاریخ است. در مقاله ای دیگر با عنوان ((بانگ صغیر)) نویسنده‘به مقایسه ((دیدگاه مولوی درباره معاویه))با معارف قرآنی و روایی پرداخته است.در این نوشتار ‘ نگارنده دیدگاه مزبور را با واقعیتهای تاریخی می سنجد و آن را به نقد می کشد.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-هرمنوتیک و حافظ13782FAدکتر محمد حسینمحمدیدکتر حمیرازمردیJournal Article19700101Heml-eneutics is one of the most important methods in modem literal)'
criticism. This modern method has two different periods:
1 Traditional hem1eneutic which considers the principle of the definite
and absolute meaning of discourse.
Il New heml-eneutics which considers meaning as the reader preceives .
Although one may survey Hafez / poetical works from different literal)' perspectives) such as the foml-alistic approach, or the mythological attitude) one of the best methods in surveying and analyzing his poems is still the
heml-eneutic one.یکی از روش های مدرن نقد ادبی هرمنوتیک یا علم تفسیر و تأویل متن است . این روش دارای دو دوره کاملأ مجزا از هم است:
1. هرمنوتیک سنتی که درآن از اصل قطعیت معنی سخن گفته می شود.معروفترین فرداین دسته ‘شلایر ماخر است.
2. هرمنوتیک جدیدکه معنارا همان چیزی میداند که خواننده درک می کند . از این گروه نیز گادامر و آیزر معروف هستند.
هر چند می توان شعرهای حافظ را از دید مکاتب مختلف نقد ادبی مثل نقد فرمالیستی و اسطوره گرا بررسی کرد ‘ اما یکی از بهترین روشهای تحلیل شعر او هنوز هم روش هرمنوتیکی است.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-بررسی عوامل موثر
در نخستین مرحله از جنبش سربداران خراسان تا تشکیل دولت13783FAدکتر آذرآهنچیJournal Article19700101During fifty years of political decline at the end of the Ilkhanan Period many political movements took place all over the country. Sarbedaran Movement was one of them and they ruled over certain parts of Khorasan.
Their government caused many significant and principal developments in the political, social, and religious status or the eastern parts of Iran which were quite unique during the histOf)' of that era. These great changes have been surveyed in this research.درخلال نیم قرن فترت سیاسی که با مرگ ایلخان ابوسعید (736/1336)‘آخرین فرمانروای ایلخانان ‘ درقلمرو آنان حکمفرما گشت‘ مبارزات فراگیری درسراسر مملکت ایران برسرکسب قدرت درگرفت . سران جنبش سربدار در زمره افرادی بودند که توانستند بخشهایی ازخراسان را زیر سیطره خود درآورند ‘ و در قلمرو حکومتی خود برای مدتی اگر چه کوتاه به استقلال حکومت کنند. جنبش سربدار وتشکیل دولت آنها موجب تحولات اساسی و مهم در اوضاع سیاسی ‘ اجتماعی و مذهبی شرق ایران شد‘که در تاریخ قلمرو اسلامی تقریبأ بی سابقه و کم نظیر بود. درست به همین دلیل‘ مراحل نخستین قیام و عوامل مؤثر در چگونگی سیر تطور آن تا تشکیل دولت اهمیت بسزائی دارد.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-عشق و عاشق و معشوق
در غزلیات جمال الدین محمد عبدالرزاق اصفهانی13784FAدکتر محمدرضا برزگرخالقیJournal Article19700101Discussing and expressing love is both pleasant and difficult. It seems hard to talk about it since it is a personal and spiritual phenomenon. Love
is merely produced through personal experiences. Hence) the lyrical works of Jamal AI-Din Esfahani express his psychological status and emotions.
In this research) it has been tried to investigate the love) lover, and beloved in his poetical works.
The major themes of this paper are the origin and definition of love) the characteristics of love) the love itself, the nostalgia and sorrow caused by love) the hurt created by the beloved) the various features of the lover and beloved.سخن گفتن از عشق هم دل انگیز و دل نشین است و هم سخت و دشوار‘دل انگیز از آن جهت که حدیثش زخمه بر تار دل می زند و نغمه بی قرار جان را به فراسوی زیباترین مطلوب به پرواز درمی آورد و فضای روح رابا شمیم خوشبوی آن عطرآگین می سازد و دشوار از آن رو که عشق پدیده ای نفسانی و روحانی است که جز به وسیله خود عشق به تعریف درنمی آید و محصول تجربیات شخصی است . غزل های جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی بیانگر حالات درونی اوست که از سوز دل عاشقش حکایت می کند و چنان لطیف و دل نشین است که شنونده را هرچند بی ذوق باشد ‘ مفتون می سازد.
دراین مقاله سعی برآن گردیده است تاازمیان موضوعات بی شماری که در دیوان جمال الدین وجود دارد‘عشق وعاشق و معشوق در غزلیات وی مورد بررسی اجمالی قرار گیرد. آنچه دراین نوشتار می آید شامل :1- منشأ و تعریف عشق 2-صفت عشق 3- درونمایه عشق 4- فراق و هجران ناشی از عشق و جور و عتاب معشوق به عاشق 5- صفات عاشق و معشوقدانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-تأثیر شناخت الهی (اسماءالحسنی)
در مسیر معرفت به حق13785FAصدیقه ابلقدارJournal Article19700101During the history of man, anthropology or the scientific study of man has been a major trend in the studies of various scholars, experts in ethics, psychologists, sociologists, etc. Even an ordinary man is also very willing to know himself well. In this way one may consider all of the differences among the scholars originating from the real definition and characteristics of the man himself.
In this research, a new definition of man has been presented apart from all of the menta_ cultural, historical, ethnica_ social, and scientific characteristics. Here the man has been considered as a creature being respected by his own Creator, i. e. God. A man has many outstanding capabilities though some of them can be opposite too. A man should first recognize himself quite well and in this way he can know his own Creator, i. e. God perfectly too. Some great quotes from Mulla Sadra, Imam Khomeini, etc. have also been put forward.از آن جایی که مسئله انسان شناسی د رطول تاریخ بشر ‘مورد توجه علما‘عرفا‘معلمین اخلاق‘روانشناسان و حتی انسانهای معمولی بوده است و به گزاف نیست که اگر بگوئیم همه اختلافاتی که در عرصه اندیشه رخ داده است ریشه در عیارتعریفی دارد که از انسان و ابعاد وجودی او بدست می آید ‘و تعریفی که در این مقاله از انسان داده می شود‘فارغ از همه ممیزات فکری ‘فرهنگی ‘تاریخی ‘ نژادی و علمی اش می باشد که مورداحترام و تکریم خداوند است که از عیاری یکسان نزد پروردگاربرخورداراست و همین نکته حکایت از قابلیت بالای او‘در دریافت حقایق هستی و توانمندی بالای او در ابعاد گوناگون دارد ‘ یعنی هم می تواندزیباترین فضیلتهای اخلاقی را بیافریند و هم می تواند منشاء بروز و ظهور رذیلت های اخلاقی باشد یعنی قابلیت های متضاد. در اینجا درصدد هستیم ابتدا انسان را بما هوانسان بشناسیم و سپس هدف از خلقت اورا مطرح کنیم و به این نتیجه برسیم که انسان می تواندبا شناخت نفس خود به شناخت خدا(وسیرو سلوک در راه اوبامدداز اسماءالهی (اسماءالحسنی)برسد.ودراین راستا از کلام بزرگانی چون صدرالمتألهین شیرازی (ملاصدرا)و امام خمینی (ره)و... استفاده خواهد شد.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)56420051222-عالم و آدم از منظر عرفان13786FAدکتر زهره نادرینژادJournal Article19700101Two major sorts of knowledge is essential to the man so as to obtain the pemwnent prosperity:
L Having a correct and real attitude toward the universe.
IL Recognizing his own position and status in the creation.
The correct and real concept can be fom'/'ed only through the holy verses
of the Glorious Qur' an and the sacred sayings of our Holy Imams (P.). Hence knowing the man and the universe from these two original perspectives along with the other viewpoints such as the ethic and mystical perspectives is the only major instrument of that real recognition.
In this research, it has been tried to present the real and correct sources of recognizing the man, the universe, and his true holy situation.هرجان بیداری ازخود می پرسد‘این اقیانوس بیکران وپرتلاطم وجود سرچشمه اش کجاست ؟جان عالم دنائی حقیقی کیست ؟ وجودشکوفا از محو حقیقت خود ‘جواب می شنود‘((لاهوالاهو))او که این سؤال و جواب ازاوست ‘او که در حجاب کبریائی خود محتجب است و فقط از وراء اسماء و صفات با چشم جان مشاهده می شود.
گره تاریکی و محدودیت ادراک حسی ‘ اهل دنیا را به خود مشغول داشته و از دیدن نور محروم مستند ولی ضمیر و دل اولدالالباب و اویاء الهی که به برکت ((تتجافی جنوبهم عن المضاجع یدعون ربهم خوفأو طمعأ )) (سجده /16) مشمول ((ابیت عند ربی یطعمنی و یسقنی ))گشته اند‘ و به نور حقیقت نورانی گشته است همه چیز از محسوس تا مجرد ‘ از هیولی تا جبرئیل را آینه معاینه حضور حق تعالی و جلای تجلیات حضرتش می یابند و از لذتهای بی نهایتی که روشنی بخش دیده هاست ‘ بهره می جویند‘((فلا تعلم نفس ما اخفی لهم من قر? اعین )) سجده/17
عاشقان جانباز این راه آمدن از دو عالم دست کوتاه آمدند
زحمت جان از میان برداشتند دل بکلی از جهان برداشتند