دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-دیوان فتح (شاعر قرن یازدهم)11816FAدکتر براتزنجانیJournal Article19700101There are thousands of hand written in prose and poetry in great libraries of the world, to study these numerous books needs a lot of time and also many specialists are needed to consider these hand written books. In the library of khadiviyh in Egypt there is an index of handwritten books. In one paged of that book five poets have been introduced. In this article a poet in the name of fat-h who has a simple and style in Persian poetry.ده ها هزار نسخهء خطی نظم و نثر فارسی درکتابخانه های بزرگ دنیا نگهداری می شود و علاوه بر آن درکتابخانه های شخصی نیز شمار آن کم نیست. خواندن و ارزیابی کردن این گنج بیکران سالها وقت می خواهد. و تنها وقت مطالعه یافتن مشکل را نمی گشاید بلکه صدها محقق و نسخه شناس و نقاد و سخن سنج هم لازم است تا در وقت بهترین استفاده را بنمایند. نسخ خطی مانند طلا هستند و محقق مانند محک. عیار طلا را محک نشان می دهد. درکتابخانهء خدیویه مصر فهرستی از نسخ خطی آن کتابخانه بچاپ رسیده است در یکی از صفحات آن از پنج نفر شاعر و دیوان آنها سخن رفته. به راهنمایی جناب آقای افخمی ریاست محترم دانشکده ادبیات زیراکسی از دواوین شعرا از طریق وزارت امور خارجه بدست رسید که بسیار ارزنده می باشد. در این مقاله شاعری با تخلص "فتح " را معرفی می کنیم و از سبک او سخن گفته ایم. این شاعر از ساده سرایان شعر فارس است و سبکی تازه بر سبکهای شعر زبان فارسی افزوده است. به احتمال قریب به یقین در قرن یازدهم سروده شده است.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-موسی (ع) و پیامبران هم عصر و بنی اسرائیل در مثنوی معنوی11817FAدکتر عبدالرضاسیفJournal Article19700101Mowlavi draws a divine as well as human portrait of Moses. It is entirely based on the Quran and its exegeses.
As portraited Mathnavi, Moses sometimes appears as a disciple, who lived a life imbued with the divine Grace, from birth to death. Living such a life, he took steps in the cause of the divine faith, passed the spiritual path, and reached the truth, the station of being a representative of God on the earth. In other places, the portrait of Moses is such that as the true leader of the Isrealites, he dose his nine miracles with the divine
Grace and passes such gruesome and hazardous steps as the Satan and the inner soul to get rid of the reign of Pharaoh; hence, he could reach a high divine station. Despite all these experience, faced ‘with the Prophet Khizr, he acts like a true disciple and fails in the test of patience. According to Mowlavi, Moses sometimes represents a divine intellect and sometimes a human one.نگاه مولوی به موسی (ع) همان نگاه قرآنی است که در آیات الهی آمده است.
موسی (ع) در مثنوی معنوی گاه چون مریدی است که از ولادت تا وفات با عنایت الهی رشد و نمو یافته، در مسیر شریعت ربانی گام نهاده، طریقت معنوی راکه آزموده وبه منزل حقیقت خلیفة اللهی واصل گردیده است. وگاه چون شیخ کاملی برای قوم بنی اسرائیل به مدد الهی معجزات نه گانهء خویش را آشکار می سازد و وادیهای خطرناک رهایی از فرعون و قارون ستمگر راکه مثل شیطان و نفس هستند پشت سرگذارده و به مقامات الهی نایل گردانیده است.
با اینهمه مرسی (ع) در برابر خضر (ع) چون سالکی زانوی تأدب به زمین زده و در آزمون سخت صبر مردود گشته برمی گردد.
موسی (ع) در نظر مولوی گاه مظهر عقل الهی است وگاه مظهر عقل بشردانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-نمادهای اندامی نباتات در دیوان شاعران پارسی گوی11818FAدکتر حمیرازمردیJournal Article19700101In this article, the symbols of plant limbs used in persiasn literature are investigated, and divan of poets such as rudaki, farrokhi, Manoochehrg, Naserkhosrow, Sanayi, Sa’di, Molavi and Hafez are studied and investigated in this tespect.
Comparison of such literary uses, indicats the trand of development in human limbs imagination.در این مقاله به بررسی نمادهای اندامی به کار رفته از نباتات در ادبیات فارسی پرداخته ایم و دیوان شاعرانی چون رودکی، فرخی، منوچهری، ناصرخسرو، سنایی، سعدی، مولوی و حافظ بر این اساس مورد مطالعه و بررسی قرارگرفته است. مطابقت این گونه کاربردهای ادبی بر پایهء تشبیه و در قالب یک ارتباط تثلیثی آنیمیسم، تناسخ گیاهی و باور اساطیری تبدیل انواع از گیاه پیکری به انسان پیکری، سیر تصویرگرایی اندامی انسان را در ادب فارسی نشان می دهد.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-جادو در ادبیات فارسی11819FAدکتر محمد حسینمحمدىJournal Article19700101The article deals with a study of the phenomenon of magic in certain ancient human rites. This is followed up by some manifestations of magic, together with some instances of it as used in Persian literary texts. Important is that a study of magic and its manifestations and the literary devices employed when talking about it are necessary to solve some problems inherent in some texts of Persian prose and poetry.در مقالهء حاضر به بررسی جادو در برخی از آیین های کهن بشری پرداخته ایم. سپس برخی از مظاهیر جادو را مورد نظر قرار داده و بخشی از مضامین مربوط به آن را که در برخی از متون در ادبیات فارسی به کار رفته است، آورده ایم.
نکتة مهئم آن است که بررسی جادو و مظاهر آن و دانستنی نکات ادبی به کار گرفته شده دربارهء جادو برای فهیم بخشی از مشکلاب ادبی مندرج در متولب نظم و نثر فارسی لازم و بایسته است.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-ناصرخسرو و علوم رایج زمان خود11820FAدکتر محمدرضا برزگرخالقىJournal Article19700101What Naser Khosrow has said in his poetical work about his scientific information's, is to be considered in this article.
Since religous and the religous beliefs, are the main activities of his mind, according to that, studying in venous religions and consideration on their opinions and points of views, has taken the poet s interest and attention.
Naser Khosrow ought truly to be considered as a wise prudent sage, an intellectual speaker, rather than to be a poet.
Discussion, giving priority to research than to imitation and pursuing the matters of speeches and words, were of those reasons which caused the great spiritual changes in his soul and heart, and it was his very eagerness of researching that made him to be at the top of the sciences of his time, and became skilled at the sciences such as speech, philosophy, rational, mathematics, geometry, music and the Kuranic sciences.در این مقاله آنچه را که ناصرخسرو در دیوان در بارهء اطلاعات علمی خویش بیان داشته، مورد بررسی قرار داده ایم. از آنجا که مشغلهء اصلی ذهن او، مذهب و اعتقادات دینی است، به تبع آن، مطالعه در اصول مذاهب مختلف و بررسی آرای آنان نیز مورد توجه شاعر قرارگرفته است.
ناصرخسرو را به حق قبل از شاعر بودن، باید حکیم فرزانه و متکلمی خردگرا دانست, چون و چرا کردن، مقدم دانستن تحقیق بر تقلید و پیگیری مسایل کلامی از جمله عللی بودکه باعث بروز تحولات بزرگ روحی در جان و دل وی شد و همین شوق تفحص و تحقیق بودکه ار را در علوم زمان خود سرآمدکرد و در علومی مانندکلام و فلسفه، منطق، حساب و هندسه، موسیقی و علرم قرآنی متبحر ساخت.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-آداب و مراسم سماع11821FAدکتر علىدانشورکیانJournal Article19700101Gnosis is the salient quality of humanity spirit.
The exalted Islamic and Iranian gnosis is including the ceremonies and customs, and “Sama “is the one of them, that has a special place. This article is the brief narration of the “Sama‘s” ceremonies and customs in the Islamic and Iranian gnosis.معرفت، صفت بارز روح انسانی است و عرفان از آغاز آفرینش، فراتر از مشخصات شناسنامه ای ملت ها، در عمق شناسه های فرهنگی ایشان نفوذ کرده است. عرفان اسلامی و ایرانی هم که شکل متکامل و پالایش شد ه ای از عرفان است دارای ابعاد و جنبه ها و سلسله رفتارهایی است. سماع یکی از آن رفتارهاست که از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این مقاله روایتی است مختصر از آداب و مراسم سماع در عرفان اسلامی ایرانی.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-جاذبه های موسیقایی برخی مضامین خاقانی و پرتو آن در شاعران (مولوی ‘ سعدی و حافظ)11822FAدکتر عباس کىمنشJournal Article19700101In this article the author would like to state how the distinguished and famous Iranian poems have been absorbed in domain of musical attractions and life - giving and colorful themes of Khaghani poems. The auther also would like to disclose this point that if Khaghani would not have been raised in Persian literature no other poets such as Saadi, Mowlavi and Hafez could make themselves known at poetic artifacts domain and to create innovative themes of such great status.در این گفتار نگارنده بر آن است که اظهارکند چگونه شاعران برجستهء ایران در طیف جاذبهء موسیقی روح پرور و مضامین دل فریب شعر خاقانی مجذوب شد ه اند و این نکته را خاطرنشان کندکه اگر خاقانی در ادب فارسی ظهور نمی کرد به هیچ وجه شاعرانی چون مولوی، سعدی و حافظ در حوزهء صنعتگری شاعرانه و ابداع مضامین مبتکرانه بدین عظمت حضور نمی توانستند یافتدانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-مقایسهء زندگی و شعر امیلی دیکنسون و فروغ فرخزاد11823FAدکتر بهادرباقریJournal Article19700101Emily Dicinson is one of the most famous and effective American poets since 19 century. She has indicated as the founder of modernism in western poetry.
The study of Dickinson and forough’s life and poetry, shows the remarkable similarities and differences between them and research about the reasons and results of these similarities and differences, in addition to make deeper acquaintance with them, shows their point of view about life, love, death, art and other important and existential subjects in humanities.
This article can be a type of research in contrastive literature.امیلی دیکنسون از نامدارترین و تأثیرگذارترین شاعران آمریکایی از سدهء نوزدهم میلادی تاکنون است. او را بانی مدرنیسم در شعر غرب دانسته اند. مطالعهء زندگی و شعر دیکنسون و فروغ فرخزاد، وجوه اشتراک و تفارت های قابل ملاحظه ای را پیش روی خواننده می نهد که بررسی زمینه ها و آثار این وجوه، ضمن ایجاد آشنایی ژرف تر با این دو هنرمند، نحوهء نگرش آن دو نسبت به زندگی، عشق، مرگ، هنر و دیگر مفاهیم اصیل و مهم بشری را نشان می دهد. در این مقاله به بررسی مشترکات و تفاوتهای شعر و زندگی این دو شاعر جریان ساز و صاحب سبک نوگرا پرداخته ایم. این کار در حوزهء ادبیات مقایسه ای (contrastive literature) قرار می گیرد.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-معرفی کتاب سفینهء قهرمانیه11824FAدکتر منوچهراکبرىآقاى محمدشعبانىJournal Article19700101The book Safiineyeh Ghahramaniyeh is a Maghtal (the site of the murder of Imam Hossein) in rhyme prose combined with poems. the book was created by Ghahramankhan Ghanri malayeri (d.1272 A.H.) at Ghajar dynasty era. Both the writer and his work are not known due to various reasons. despite the fact that the book was written in technical and rhythmical prose and in Majeles style.
In this book the unique, outstanding and bloody revolution of Imam Hossein (Peace be upon him) as well as his movement from Medina to kofeh (a city in Iraq) and all incidents which occured during the pay of Ashura in the year 6 A.H. are dipicted in detail and with a sad but stable melody.
The prose and poetry of the book is a good example of the fine and good works of the litery return eraکتاب سفینه قهرمانیه مقتلی است به نثر مسجع آمیخته به نظم، ازآثار دورهء قاجار نوشتهء قهرمان خان قهری ملایری (م 1372ه ق) که هم نویسنده و هم اثر او- که به گونهء مجالس و به نثر فنی و موزون است- به علل گوناگون ناشناخته مانده است. در این کتاب حادثهء شگرف و بی نظیر قیام خونین امام حسین (ع) و حرکت آن امام همام از مدینه به طرف کوفه و وقایع روز عاشورای شصت و یک هجری به تفصیل و باکلامی حزین و استوار بیان شده است. نثر و شعر این کتاب نمونه ای از آثار خوب دورهء بازگشت ادبی است.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-نگاهی به خال هندوی حافظ11825FAدکتر محمد کاظمکهدویىJournal Article19700101The “Mole” is a black spot which is appeared in a figure and is a gnostic term which means “point of virtuality” and “points of unity”. The term “Mole” is used by many writers and poets in their literary works and considerably cared about using that.
The writer, himself spent sometime in India and closely was with nessed some rituals of those who were achieving tithe “Mole” stage in Hindu’s temples. He has tried to express some new point of views about “Mole”, regarding to poems of Hafez that can help readers in realizing the verses."اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را
به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا"
خال به عنوان نقطهء سیاه که بر اندام پدید می آید، یا اصطلاح عرفانی که عبارت است از نقطهء حقیقی و نقـطهء وحدت، در آثار شاعران و نویسندگان پارسی گو، بسیار آمده و توجهی خاص بدان داشته اند. در این مقاله، با عنایت به اینکه نگارنده، مدتی در شبه قاره هند حضور داشته و از نزدیک، شاهد اعمال عبادی و رسیدن به مرحلهء "خال " در عبادتگاه هندوان بوده است، نکاتی را در خصوص خال بیان داشته که می تواند در فهم بیت یاد شده از حافظ کمک کند.
خال به عنوان نقطهء سیاه که بر اندام پدید می آید، یا اصطلاح عرفانی که عبارت است از نقطهء حقیقی و نقـطهء وحدت، در آثار شاعران و نویسندگان پارسی گو، بسیار آمده و توجهی خاص بدان داشته اند. در این مقاله، با عنایت به اینکه نگارنده، مدتی در شبه قاره هند حضور داشته و از نزدیک، شاهد اعمال عبادی و رسیدن به مرحلهء "خال " در عبادتگاه هندوان بوده است، نکاتی را در خصوص خال بیان داشته که می تواند در فهم بیت یاد شده از حافظ کمک کند.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-آوارهء یمگان و اسماعیلیه11826FAدکتر امینرحیمىJournal Article19700101Naser Khosrow Qubadiani is one of Iranian great sage and poet of fifth century. He found a especial and spritual change in his mind in the fortyth years of his life so that he left all his wordlly dependences and properties and went a long Journy. In this advanturely Journy he familiard with Esmailis ideas when he met Fatemion of Egypt and promoted a lot in this religion. He was elected as Hojat of Khorasan. Naser Khosrow began to propagate his ideas. Is maili religion begun after late Imam the sixth?حکیم ناصرخسرو قبادیانی از حکما و شعرای بزرگ قرن پنجم ایران است که تحول روحی عجیبی درسن 45 سالگی در وی ایجاد شد به گونه ای که تمام دنیا و مظاهرش را رها کرده، به سفری طولانی پرداخت و در این سفر پرماجرا ضمن ملاقات با فاطمیون مصر به عقاید اسماعیلیان (= فاطمیه) گرایش پیدا کرد و ضمن پیشرفت فراوان در این مذهب به عنوان حجت خراسان برگزیده شد و به تبلیغ عقاید خود پرداخت. اسماعیلیه که در اصل، پس از امام ششم شیعیان نشو ونما کردند دارای عقاید خاصی هستند برای دعوت خود دارای هفت مرتبه, مستجیب، مأذون، داعی، حجت، امام، اساس و ناطق بوده، خدای تعالی را بالاتر از حد صفات دانند و مبدأ اعلی را بعد از خدا عقل کل و پس از آن در درجهء ثانی نفس کل به حساب می آورند.دانشکده ادبیات و علوم انسانیمجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)54و55320040922-تبلیغ جنون آمیز11827FAدکتر فرشتهآهنگرىJournal Article19700101Shebli is the Iranian mystic and living in the third Century. Who had two kind of Life? He like some other greatest Iranian men such as Naser Khosrow a Sannaei, at the beginning was the governor of his era. But due to the training of gnostic, he draw away him self from the former manner.
Shebli born in saEmeraE in 247 H & died in 834. H. in Bagdad. Shebli & Hallaj has very close idea. In order to reach his aim & to be safe from the Khalifeh adherents, he made himself like a made person. From this gnostic scattered word and poetries remained in the mystic biography books.شبلی از عرفای ایرانی الاصل و مشهور قرن سوم هجری الست که حیات دوگانه ای داشته است. او نیز چون بعضی از بزرگان ایرانی مانند ناصر خسرو و سنایی درآغازکار از دولتیان عهد خود بود ولی به جهت تأثیر تعلیمات صوفیان از طریق پیشین خود قطع تعلق نمود. شبلی در سال 247 هجری در سامرا بدنیا آمد و در 334 در بغداد فوت نمود. او تحصیلات مدرسه ای داشت و به قولی موطای مالک را از بر نموده بود. پس از تغییر حال در محضر خیر نساج توبه کرد و شاگردی جنید بغدادی را در پیش گرفت. شبلی با حلاج قرابت فکری داشت. از این رو بزرگترین مبلغ اندیشه های حلاج پس از مرگ اوست. شبلی برای دست یابی به هدت خود و نیز مصون ماندن از آسیب طرفداران خلیفه و طاعنان طریق تصؤف، هر ازگاهی خود را دیوانه می ساخت. از این عارف شوریده اقوال و اشعار پراکند ه ای درکتب تذکره برجاست.